"هم وطن ای مهربون، منو از خودت بدون..."

به سایت خبری رستاخیز خوش آمدید

برپايی حکومت اسلامی در شهر مرزی ازبکستان

در حاليکه سرانجام مقامات ازبک گروهی از ديپلمات های خارجی را برای بازديد به شهر انديجان برده اند، يکی از رهبران شورشی در شهر قره سو در ازبکستان گفته است در نظر دارد در اين شهر يک حکومت اسلامی ايجاد کند.




قرار بود بازديد ديپلمات ها و خبرنگاران خارجی از انديجان روز سه شنبه، 17 مه، صورت گيرد اما مقامات دولتی اين بازديد را تا روز چهارشنبه به تعويق انداختند در حاليکه منابع رسمی آمار بالاتری از کشته شدگان حوادث اين شهر در هفته گذشته انتشار داده اند.

دادستان کل ازبکستان گفته است که در تيراندازی سربازان دولتی به سوی افرادی که، به گفته وی، در تظاهرات سازمان يافته توسط گروه های اسلامگرا شرکت داشتند 169 نفر کشته شده اند. در عين حال، از قول يک مقام ارتش ازبکستان گزارش شده که تعداد کشته شدگان تظاهرات روز جمعه گذشته در انديجان حدود پانصد نفر بوده است.

خبرنگار بی بی سی در تاشکند می گويد که ديپلمات های خارجی با هواپيما به انديجان منتقل می شوند، قادر به مشاهده اقدامات دولت در اطراف شهر نيستند و انتظار ندارند در بازديد از انديجان نيز به اطلاعات جديدی دست يابند. مقامات دولتی گفته اند که به علت رها بودن تعداد زيادی "مجرمان جنايتکار" در انديجان، وضع شهر به شکلی است که ممکن است امنيت بازديدکنندگان را به خطر اندازد و به همين دليل، انتظار می رود ديپلمات های خارجی از مسيرهای از پيش تعيين شده عبور کنند و بعيد به نظر می رسد بتوانند آزادانه از نقاط مختلف شهر ديدن کنند.

همزمان، رهبر يک گروه شورشی در شهر قره سو، واقع در مرز ازبکستان و قرقيزستان، گفته است به نمايندگی از سوی اهالی اين شهر در نظر دارد در قره سو يک حکومت اسلامی برپا کند. روز شنبه گذشته، گروهی از اهالی قره سو، واقع در حدود سی کيلومتری انديجان، پس از حمله به چند ساختمان دولتی، مقامات شهری را اخراج کردند و اداره امور آن را در دست گرفتند.

بختيار رحيموف، که از وی با عنوان يکی از رهبران شورشيان قره سو نام برده شده، در مصاحبه ای با خبرگزاری آسوشيتدپرس گفته است که اگر نيروهای دولتی در صدد بازپس گرفتن اين شهر برآيند طرفداران وی در برابر آنها مقاومت خواهند کرد. شورشيان قره سو گفته اند که بر شهر مسلط هستند اما مقامات دولتی اين ادعا را نادرست خوانده اند.

فشار خارجی

به نظر می رسد که موافقت دولت ازبکستان با ديدار ديپلمات های خارجی از انديجان و انتشار آماری واقع بينانه تر از تلفات درگيری هفته گذشته ناشی از فشار کشورهای مختلف برای دستيابی به واقعيت حوادث اين شهر بوده است. نحوه برخورد دولت ازبکستان با تظاهرات هفته گذشته واکنش منفی تعدادی از کشورهای جهان را در پی داشته و از جمله، کاندوليزا رايس، وزير خارجه آمريکا، از رهبران ازبکستان خواسته است تا به ايجاد فضای باز سياسی و اصلاحات دموکراتيک در آن کشور دست بزنند.

خانم رايس، ضمن تاکيد بر نگرانی دولت خود در مورد حوادث اخير ازبکستان و خبر کشته شدن "افراد بی گناه" در تظاهرات اين کشور و رد اين اتهام که دولت ايالات متحده در روابط خود با ازبکستان نقض حقوق بشر در آن کشور را ناديده گرفته، ابراز اميدواری کرده است که دولت ازبکستان بکوشد ماهيت اين حوادث را درک کند و نسبت به آن واکنش مناسب نشان دهد.




خانم رايس، در اشاره به اظهارات دولت ازبکستان در مورد دست داشتن گروه های "تروريستی" در تظاهرات آن کشور، گفته است که از هيچ دولتی انتظار ندارد نسبت به فعاليت تروريست ها بی اعتنا باشد اما چنين امری به معنی ناديده گرفتن موازين حقوق بشر نيست.

سخنان وزير خارجه ايالات متحده ساعاتی قبل از ملاقات وی با جک استرا، وزير خارجه بريتانيا، در واشنگتن ايراد شد. آقای استرا نحوه رويارويی دولت ازبکستان با تظاهرات اخير آن کشور را "به وضوح توجيه ناپذير" خوانده و خواستار دسترسی ديپلمات های خارجی و سازمان های امدادرسانی بين المللی به مناطق آشوب زده شده است. بحران سياسی جاری در ازبکستان باعث فشار بر دولت آمريکا برای تجديد نظر در روابط خود با اين کشور شده است.

متحد مشکل آفرين

مقامات آمريکايی همواره لحنی انتقاد آميز را نسبت به حکومت اسلام کريموف، رييس جمهوری اقتدارگرای ازبکستان، اتخاذ کرده اند اما در عين حال، دولت وی را از جمله متحدان اصلی خود در مبارزه عليه تروريسم جهانی می دانند. به خصوص، موقعيت جغرافيايی ازبکستان به اين کشور نقشی عمده در حضور ايالات متحده در منطقه آسيای مرکزی می بخشد در حاليکه ازبکستان دارای منابع قابل توجه نفت و گاز نيز هست. پس از حملات يازدهم سپتامبر سال 2001 در آمريکا و با آغاز عمليات نظامی ائتلاف به رهبری آمريکا عليه رژيم سابق طالبان در افغانستان، ازبکستان از جمله کشورهای منطقه بود که از همکاری نزديک با ايالات متحده استقبال کرد.

در اکتبر سال 2001، دولت ازبکستان به نيروی هوايی آمريکايی اجازه داد از حريم هوايی آن کشور در عمليات افغانستان استفاده کند و يک پايگاه نظامی را نيز در اختيار آمريکاييان قرار داد. در زمان حکومت طالبان در افغانستان، پيکارجويان اسلامگرا از خاک آن کشور برای تدارک عمليات نظامی در ازبکستان استفاده می کردند و پس از آن نيز دولت ازبکستان همواره تاکيد داشته است که از سوی اسلامگرايان افراطی تهديد می شود.

نا آرامی های اخير ازبکستان نيز پس از آن آغاز شد که بيش از بيست نفر از اهالی شهر انديجان که به فعاليت های اقتصادی اشتغال داشتند به اين اتهام که به گروه های اسلامگرا وابسته بوده و در نظر دارند به آنها کمک مالی کنند بازداشت و محاکمه شدند.

به گفته مخالفان دولت ازبکستان، گرچه اين افراد از يک سازمان اسلامی حمايت می کردند، اما هدف آنان صرفا فعاليت های خيريه بوده و هدف سياسی نداشته اند. روسيه نيز از حکومت اسلام کريموف حمايت می کند و بيم آن را دارد که در صورت سقوط اين رژيم، يک نظام اسلامگرا در ازبکستان مستقر شود و به پشتيبانی از پيکارجويان اسلامگرا در چچن و ساير جمهوری های مسلمان نشين روسيه مبادرت ورزد.ن